Avrupalı uçak yapımcısı Airbus, 2023 yılında iyi sonuçlar elde ederek, küresel havacılık ve uzay pazarındaki hakimiyetini daha da güçlendirdi.
Avrupalı şirket, özellikle uzay faaliyetlerinden kaynaklanan masraflar (1,2 milyar avro) nedeniyle 2022 yılına kıyasla yüzde 11 düşüşle 3,8 milyar avro net kâr açıkladı. Satışlar ise yüzde 11 artışla 65,4 milyar avroya yükseldi.
Boeing ise 737 Max ile ilgili tekrar ortaya çıkan kalite sorunları nedeniyle ciddi bir endüstriyel krize sürüklenerek beşinci yıl üst üste zarar etti. 2023’te 77,7 milyarlık satışla net zararı 2,2 milyar dolar oldu.
Airbus’ın performansı, havayolları ve leasing şirketlerinin yıllar önce sipariş edilen uçakların fiyatının yüzde 70’inden fazlasını ödemesi nedeniyle önemli bir gösterge olan ticari uçak teslimatındaki artışla desteklendi.
Airbus, 2023 yılında 87 müşteriye teslim ettiği 735 uçakla (2022’ye göre yüzde 11 artışla) 2022’de kaçırdığı 720 uçak teslimatı hedefini tutturmayı ve hatta aşmayı başardı.
Airbus, 863 uçak teslimatı ile rekor kırdığı Covid öncesi son yıl olan 2019’daki endüstriyel zirvesine henüz geri dönmedi. Ancak bu yıl “yaklaşık 800” teslimat hedefiyle 2024’te bu seviyeye yakın olması bekleniyor.
Siparişler
Sipariş alımı 2023 yılında imzalanan 2 bin 94 uçaklık net sözleşme ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşan Airbus için zorluk, yeni uçak satmaktan çok onları üretmektir. Ve daha da önemlisi, özellikle A320neo ailesindeki uçaklar için halen sekiz yılı aşan bekleme süresini azaltmak! 2023 yılı sonunda Avrupalı üreticinin sipariş defteri, 8 bin 500 sınırını aşarak, tam olarak 8 bin 598 adet uçağa ulaştı.
Bu, mevcut üretim oranlarında 11,5 yıllık faaliyeti temsil ediyor. Karşılaştırmak gerekirse, Boeing’in 2023 sonunda 5 bin 900’ün üzerinde olan sipariş defteri Avrupalı rakibinden yüzde 35 daha düşük seviyede bulunuyor.
Airbus İcra Kurulu Başkanı Guillaume Faury, 2023 yılını, filolarını yeni ve yakıt verimliliği daha yüksek uçaklarla modernize etmek ve hava trafiğindeki güçlü artışa yanıt vermek isteyen havayollarından gelen güçlü talebi yansıtan “olağanüstü satış ve teslimatla unutulmaz bir yıl” olarak nitelendirdi.
2023 yılı ayrıca, Airbus’ı 2026 yılına kadar yılda bin uçak üretme düzeyini geçecek olan üretim artışı yörüngesinde yeni bir kilometre taşı oldu. Bu hedefe, tüm bu programlarda üretimin aynı anda arttırılmasıyla ulaşılabilecektir.
Airbus, bu yıl ilerleme kaydederek, 2024 yılı sonuna kadar ayda 65 adet A320neo montaj düzeyine ulaşmayı, ardından da 2023 yılında ayda 48 olan bu tipteki uçak üretim sayısını 2026 yılında ayda 75’e çıkarmayı hedefliyor.
Yılda 900 uçak
Bu da geçen yıl 571 olan orta mesafeli uçak sayısının üç yılda yıllık 900 uçağa ulaşması anlamına geliyor. Airbus, aynı zamanda, 2023 sonunda ayda 3 adet olan A330’u 2024’te ayda 4 adet, 2023 sonunda ayda 6 adet olan uzun menzilli A350’yi ise 2025 sonunda ayda 9 adet monte etmeyi planlıyor.
Bu, muazzam bir endüstriyel meydan okumadır. Daha hızlı gitmek isteyen Airbus, alt yüklenicilerin ısrarlı zorlukları nedeniyle hızını yavaşlatmak zorunda kaldı. Bu durum, uluslararası ve operasyonel ortamın karmaşıklığını koruduğu, tedarik zorlukları, tedarik zincirlerindeki gerilimler ve artan enerji maliyetlerinin yaşandığı bir dönemde meydana geliyor.
Bu nedenle, en büyüğünden en küçüğüne kadar, uçak katma değerinin yaklaşık yüzde 65’ini oluşturan dünya çapındaki 12 bin tedarikçiden oluşan ekosisteme sürekli olarak dikkat edilmektedir.
Tek bir ekipman tedarikçisinin başarısız olması, zincirin sonundaki nihai montaj tesislerinin (FAL) gecikmesine neden olabiliyor.
Guillaume Faury, bu risklere rağmen iyimserliğini koruyor ve “Başta küresel endüstriyel sistemimizin artan esnekliği ve kapasitesi olmak üzere, hedeflerimize ulaşmamıza yardımcı olacak bir dizi faktör bir araya geldi” diyor.
Airbus, A320neo montaj tesisleri ağını güçlendirdi, böylece hepsi serinin en çok satanı olan ve dünya çapında 100 havayolu tarafından 5 bin 600’den fazlası satın alınan A321neo’yu üretebilecek hale geldi. LR ve XLR versiyonlarıyla (XLR versiyonunun sertifikasyonu 2024’ün ikinci veya üçüncü çeyreğine ertelendi), Boeing’de muadili olmayan bu uçak tek başına A320neo ailesinin sipariş defterinin yüzde 65’ini temsil ediyor.
Toulouse’daki yepyeni son montaj hattında (FAL) monte edilen ilk A321, 27 Aralık’ta Pegasus Havayollarına teslim edildi. Bu montaj hattı, 2025 yılında tam kapasiteye ulaşacak.
Grup, bu tarihten sonra, Avrupa (Hamburg ve Toulouse), ABD (Mobile, Alabama) ve Çin (Tianjin) olmak üzere üç kıtada kurulu on FAL’a sahip olacak ve bu da gruba daha fazla endüstriyel çeviklik kazandıracak.
(Ajans Bizim)